Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Düzce İktisat Dergisi 2024, Clt. 5(1) 1-15

Ekonomik ve Siyasi Boyutlarıyla 2002 Sonrası Dönemde Türkiye ' Senegal İlişkileri

Ahmet Hüsrev ÇELİK

ss. 1 - 15

Yayın Tarihi: Nisan 30, 2024  |   Görüntüleme Sayısı: 21/54   |   İndirilme Sayısı: 29/69


Özet

Batı Afrika ülkesi olan Senegal, 1960 yılında bağımsızlığını kazanmıştır. Bağımsızlıktan sonra Senegal ile ilk ilişki kuran devletlerden birisi Türkiye olmuştur. Türkiye'nin Senegal Büyükelçiliği 1962 yılında açılmıştır. Ancak sonraki 30 yıl boyunca ilişkiler yavaş ilerlemiştir. 1992 yılında imzalanan ticaret anlaşması ilişkilere önemli bir zemin sunmuştur. 2000'li yıllarda Türkiye'nin Afrika açılım politikası uygulamaya konulmuştur. Senegal, Türkiye'nin Afrika açılımından önce ilişkilerinin olduğu az sayıda ülkeden birisidir. Afrika açılımından sonra da ilişkilerin hızla geliştiği ilk ülkelerden birisi olmuştur. Bu ilişkilerin gelişiminin gözlemlendiği 3 gösterge söz konusudur. Birincisi, dış ticaret hacmindeki değişmedir. 2000'li yılların başında yok denecek kadar az olan dış ticaret ilişkisi, kısa sürede katlayarak artmıştır. Her iki ülke de bu noktada kendilerine hedefler belirlemişler ve süreç içerisinde hedeflerini tutturmuşlardır. İkinci gösterge, karşılıklı üst düzey ziyaretlerin sayısı artmıştır. Üçüncüsü ise klasik diplomasi ilişkisinin yanı sıra, TİKA, YEE, THY, TMV gibi Türk kamu diplomasisi aktörlerinin de Senegal'de faaliyetlerine başlamaları ve bu faaliyetlerini artırarak devam ettirmeleridir. İki ülke ilişkileri artık Stratejik Ortaklık olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada 2002 sonrasında, Türkiye'nin Senegal ile ilişkilerindeki gelişmeler ekonomik ve siyasi boyutlarıyla incelenmiştir.

Anaktar kelimeler: Türkiye, Afrika, Senegal


Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
CELIK, A.H. (2024). Ekonomik ve Siyasi Boyutlarıyla 2002 Sonrası Dönemde Türkiye – Senegal İlişkileri. Düzce İktisat Dergisi, 5(1), 1-15.

Harvard
CELIK, A. (2024). Ekonomik ve Siyasi Boyutlarıyla 2002 Sonrası Dönemde Türkiye – Senegal İlişkileri. Düzce İktisat Dergisi, 5(1), pp. 1-15.

Chicago 16th edition
CELIK, Ahmet Husrev (2024). "Ekonomik ve Siyasi Boyutlarıyla 2002 Sonrası Dönemde Türkiye – Senegal İlişkileri". Düzce İktisat Dergisi 5 (1):1-15.

Kaynakça

    Airport Haber (2016). Senegal Devlet Başkanı'ndan THY açıklaması, https://www.airporthaber.com/thy-haberleri/senegal-devlet-baskanindan-thy-aciklamasi.html (Erişim Tarihi, 11.03.2024).

    AK Parti (28.01.2020). Cumhurbaşkanımız Erdoğan, Türkiye-Senegal İş Forumu’nda konuştu, https://www.akparti.org.tr/haberler/cumhurbaskanimiz-erdogan-turkiye-senegal-is-forumunda-konustu-28012020-195910/ (Erişim Tarihi, 11.04.2024).

    Anadolu Ajansı (17.08.2018). Yunus Emre Enstitüsü, Türkiye'nin kapılarını dünyaya açtı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/yunus-emre-enstitusu-turkiyenin-kapilarini-dunyaya-acti/1233134 (Erişim Tarihi, 10.03.2024).

    Çetin, Ş. (11.09.2020). Bakan Çavuşoğlu: Senegal'le Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı Türkiye'de yapılacak, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/bakan-cavusoglu-senegalle-karma-ekonomik-komisyon-toplantisi-turkiyede-yapilacak/1970381 (Erişim Tarihi, 01.04.2024).

    DHA (15.03.2022). Bakan Soylu: Türkiye ve Senegal, 1 milyar dolar konusunda hedefe yürüyor, https://www.dha.com.tr/yerel-haberler/ankara/bakan-soylu-turkiye-ve-senegal-1-milyar-dolar-2038813 (Erişim Tarihi, 04.04.2024).

    Dışişleri Bakanlığı (2006). No:191 - 16 Aralık 2006, Senegal Devlet ve Dışişleri Bakanı´nın Ülkemizi Ziyareti hk., https://www.mfa.gov.tr/no_191---16-aralik-2006_-senegal-devlet-ve-disisleri-bakani_nin-ulkemizi-ziyareti-hk_.tr.mfa (Erişim Tarihi, 04.04.2024).

    Dışişleri Bakanlığı, Türkiye – Senegal İlişkileri https://www.mfa.gov.tr/turkiye-senegal-siyasi-iliskileri.tr.mfa (Erişim Tarihi, 18.02.2024).

    Dışişleri Bakanlığı (10.06.2010). Dışişleri Bakanı Davutoğlu ve Senegal Devlet ve Dışişleri Bakanı Madicke Niang'ın ortak basın toplantısı (metni), https://www.mfa.gov.tr/desifre-senegal-16062010.tr.mfa (Erişim Tarihi, 02.04.2024).

    Diyanet Haber (12.02.2024). Senegal'de Yunus Emre Enstitüsünün Türkçe derslerine ilgi artıyor, https://www.diyanethaber.com.tr/senegalde-yunus-emre-enstitusunun-turkce-derslerine-ilgi-artiyor (Erişim Tarihi, 15.02.2024).

    Doğru, A. (14.01.2020). FETÖ'den Senegal'de kapatılan okullarının Türkiye Maarif Vakfına devrini önleme manevrası, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/fetoden-senegalde-kapatilan-okullarinin-turkiye-maarif-vakfina-devrini-onleme-manevrasi/1701870 (Erişim Tarihi, 11.03.2024)

    Dünya Gazetesi (13.07.2009). Türkiye, Senegal'le her türlü işbirliğine hazır, https://www.dunya.com/gundem/turkiye-senegal039le-her-turlu-isbirligine-hazir-haberi-83411 (Erişim Tarihi, 05.04.2024)

    Dünya Gazetesi (19.02.2008). Gül ile Wade bir araya geldi, https://www.dunya.com/ekonomi/gul-ile-wade-bir-araya-geldi-haberi-41117 (Erişim Tarihi, 05.04.2024)

    Erdal S. Z. (2023). Senegal Pazarına Giriş, T.C. Ticaret Bakanlığı, https://ticaret.gov.tr/data/63dcd80413b87627bc2a1e39/Senegal_Pazarina_Giris.pdf (Erişim Tarihi, 05.04.2024)

    Haberler (08.03.2024). Dakar Yunus Emre Enstitüsü, Senegal'de kadınların projelerine destek veriyor, https://www.haberler.com/guncel/dakar-yunus-emre-enstitusu-senegal-de-kadinlarin-projelerine-destek-veriyor-16924575-haberi/ (Erişim Tarihi, 10.03.2024).

    Haber Türk (24.07.2020). Senegal'de Türkiye Maarif Vakfı ile ordu arasında eğitim iş birliği, https://www.haberturk.com/senegal-de-turkiye-maarif-vakfi-ile-ordu-arasinda-egitim-is-birligi-2753579 (Erişim Tarihi, 10.03.2024).

    Haber Türk (20.11.2020). Senegalli öğrencilerin tercihi Karabük Üniversitesi oldu, https://www.haberturk.com/senegalli-ogrencilerin-tercihi-karabuk-universitesi-oldu-2876390 (Erişim Tarihi, 11.03.2024).

    Haber Türk (23.10.2020). Rektör Polat'tan, Senegal ziyareti, https://www.haberturk.com/karabuk-haberleri/81818614-rektor-polattan-senegal-ziyareti (Erişim Tarihi, 11.03.2024).

    Hürriyet (01.03.2018). Cumhurbaşkanı Erdoğan: Senegal'de FETÖ okullarının kapatılması çok çok önemli, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/cumhurbaskani-erdogan-senegalde-feto-okullarinin-kapatilmasi-cok-cok-onemli-40758199 (Erişim Tarihi, 07.04.2024).

    Independent Türkçe (28.01.2020). Erdoğan: Senegal, FETÖ ile mücadelemizi anlayan ve hak veren bir ülke, https://www.indyturk.com/node/124361/d%C3%BCnya/erdo%C4%9Fan-senegal-fet%C3%B6-ile-m%C3%BCcadelemizi-anlayan-ve-hak-veren-bir-%C3%BClke (Erişim Tarihi, 10.03.2024).

    İletişim Başkanlığı (21.02.2022). Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye-Senegal ilişkilerini kaleme aldığı makalesi AllAfrica internet sitesinde yayınlandı, https://www.iletisim.gov.tr/turkce/cumhurbaskanimizin_kaleminden/detay/cumhurbaskani-erdoganin-turkiye-senegal-iliskilerini-kaleme-aldigi-makalesi-allafrica-internet-sitesinde-yayinlandi (Erişim Tarihi, 05.04.2024).

    Kaplan, E., Altaş, M., ve Arslan, F. E. (22.02.2022). Cumhurbaşkanı Erdoğan: Senegal'le münasebetlerimiz mükemmel düzeyde seyrediyor, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/cumhurbaskani-erdogan-senegalle-munasebetlerimiz-mukemmel-duzeyde-seyrediyor/2509957 (Erişim Tarihi, 01.04.2024).

    Karabük Postası (26.10.2023). Karabük Üniversitesi’nde 394 Senegalli öğrenci eğitim görüyor, https://karabukpostasi.com/karabuk-universitesinde-394-senegalli-ogrenci-egitim-goruyor/ (Erişim Tarihi, 17.03.2024)

    Medyascope (8.12.2017). Senegal hükümeti kapattığı FETÖ okullarını ne yapacağını bilemiyor, https://medyascope.tv/2017/12/08/senegal-hukumeti-kapattigi-feto-okullarini-ne-yapacagini-bilemiyor/ (Erişim Tarihi, 27.01.2024)

    Milliyet (22.04.2014). TİKA’dan Senegalli Çocuklara Anaokulu, https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/tikadan-senegalli-cocuklara-anaokulu-10158562 (Erişim Tarihi, 27.02.2024)

    Milliyet (16.09.2015). TİKA’dan Senegal’de Kırsal Kalkınmaya Destek, https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/tika-dan-senegal-de-kirsal-kalkinmaya-destek-10973568 (Erişim Tarihi, 27.02.2024).

    Milliyet (24.10.2023). 394 Senegalli öğrenci Karabük Üniversitesi'nde eğitim görüyor, https://www.milliyet.com.tr/egitim/394-senegalli-ogrenci-karabuk-universitesinde-egitim-goruyor-7024425 (Erişim Tarihi, 16.03.2024)

    Resmi Gazete (05.02.1993). Cumhuriyeti ile Senegal Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması

    Sabah (27.08.2021). Karabük Üniversitesi Senegal´de, https://www.sabah.com.tr/karabuk/2021/08/27/karabuk-universitesi-senegalde (Erişim Tarihi, 16.03.2024)

    Takvim (09.01.2013). Başbakan Erdoğan Senegal'de, https://www.takvim.com.tr/Siyaset/2013/01/09/basbakan-erdogan-senegalde (Erişim Tarihi, 06.04.2024)

    Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı (TCCB) (05.02.2016). Cumhurbaşkanı Erdoğan Senegal’de, https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/38721/cumhurbaskani-erdogan-senegalde (Erişim Tarihi, 26.03.2024)

    T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi (02.12.2009). THY, Dakar ve Sao Paulo’ya doğrudan uçacak, https://www.invest.gov.tr/tr/news/news-from-turkey/sayfalar/0212200921725.aspx  (Erişim Tarihi, 27.01.2024).

    T.C. İçişleri Bakanlığı (11.04.2014). Türkiye-Senegal Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Karma Komisyonu 3. Dönem Toplantısı, https://www.icisleri.gov.tr/turkiye-senegal-ticaret-ekonomik-ve-teknik-isbirligi-karma-komisyonu-3-donem-toplantisi-11-04-2014 (Erişim Tarihi, 05.04.2024).

    T.C. Ticaret Bakanlığı, İki Ülke Arasında Ticaretin Altyapısını Oluşturan Anlaşmalar ve Protokoller, https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/afrika/senegal/ikili-anlasmalar/iki-ulke-arasinda-ticaretin-altyapisini-olusturan-anlasmalar-ve-protokoller (Erişim Tarihi, 27.03.2024)

    Türk Hava Yolları (THY) (2014). 2014 Yıllık Rapor, https://investor.turkishairlines.com/documents/yillik-raporlar/2014_faaliyet_raporu.pdf  (Erişim Tarihi, 27.02.2024)

    Türk Hava Yolları (THY) (15.04.2016). Özel Durum Açıklaması, https://investor.turkishairlines.com/tr/aciklamalar/borsa-aciklamalari/15042016-ozel-durum-aciklamasi (Erişim Tarihi, 17.02.2024)

    TİKA (09.10.2012). Senegalli Çocuklara TİKA'dan Anaokulu, https://tika.gov.tr/detail-senegalli_cocuklara_tikadan_anaokulu/ (Erişim Tarihi, 27.02.2024)

    TİKA 12.12.2013). Senegal'de Kolda Mesleki Eğitim Merkezi'ne Malzeme Desteği,  https://tika.gov.tr/detail-senegalde_kolda_mesleki_egitim_merkezine_malzeme_destegi/ (Erişim Tarihi, 07.03.2024)

    TİKA (22.01.2016). Senegal Moda Dikiş ve Kesim Enstitüsü'nün Eğiticilerine Giysi Tasarımı ve Üretimi Eğitimi, https://tika.gov.tr/detail-senegal_moda_dikis_ve_kesim_enstitusu_nun_egiticilerine_giysi_tasarimi_ve_uretimi_egitimi/ (Erişim Tarihi, 04.03.2024)

    TİKA (28.11.2007). Senegalli Doktorlara Eğitim, https://tika.gov.tr/detail-senegalli_doktorlara_egitim/ (Erişim Tarihi, 04.03.2024)

    TİKA (19.08.2022). Tecrübe Paylaşım Programı’nın Senegal Etabı Tamamlandı, https://tika.gov.tr/detail-tecrube_paylasim_programi%27nin_senegal_etabi_tamamlandi/ (Erişim Tarihi, 06.03.2024)

    TİKA (26.02.2023). Afrika'nın En Önemli Sorunlarından Çölleşme, Dakar'da Masaya Yatırılıyor, https://tika.gov.tr/detail-afrikanin_en_onemli_sorunlaridan_collesme_dakarda_masaya_yatiriliyor/ (Erişim Tarihi, 02.03.2024)

    TİKA 17.11.2023). TİKA’dan Senegal’de Kırsal Kalkınmaya Destek, https://tika.gov.tr/detail-tika%27dan_senegal%27de_kirsal_kalkinmaya_destek/ (Erişim Tarihi, 06.03.2024).

    Türkiye Maarif Vakfı (TMV) (22.10.2018). Senegal'deki Türkiye Maarif Okullarının Resmi Açılışı Yapıldı, https://turkiyemaarif.org/news/senegaldeki-turkiye-maarif-okullarinin-resmi-acilisi-yapildi (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    Türkiye Maarif Vakfı (TMV) (24.12.2018). Türkiye Maarif Vakfının Senegal'de olmasından memnunuz, https://turkiyemaarif.org/news/turkiye-maarif-vakfinin-senegalde-olmasindan-memnunuz (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    Türkiye Maarif Vakfı (TMV) (28.02.2022). Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Güzel yavrularımız, geleceğin Senegal’inde önemli görevler alacaklar”, https://turkiyemaarif.org/news/cumhurbaskani-erdogan-guzel-yavrularimiz-gelecegin-senegalinde-onemli-gorevler-alacaklar (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    Türkiye Maarif Vakfı (TMV) (05.11.2020). Senegal Maariften, Okullarına İsmi Verilen Ünlü Tarihçi Iba Der Thiam İçin Taziye Mesajı, https://turkiyemaarif.org/news/senegal-maariften-okullarina-ismi-verilen-unlu-tarihci-iba-der-thiam-icin-taziye-mesaji (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    Türkiye Maarif Vakfı (TMV) (05.07.2021). Senegal Parlamentosu’ndan Maarif Okullarına Ziyaret, https://turkiyemaarif.org/news/senegal-parlamentosundan-maarif-okullarina-ziyaret (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    TRT Haber (18.01.2016). TİKA'dan Senegal'de eğitime destek, https://www.trthaber.com/haber/dunya/tikadan-senegalde-egitime-destek-230520.html (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    TRT Haber (24.04.2020). Türkiye Maarif Vakfı Senegal'de uzaktan eğitime öncülük etti, https://www.trthaber.com/haber/dunya/turkiye-maarif-vakfi-senegalde-uzaktan-egitime-onculuk-etti-478836.html (Erişim Tarihi, 06.03.2024).

    TRT Haber (15.04.2016). THY ile Senegal Havayolları arasında işbirliği, https://www.trthaber.com/haber/ekonomi/thy-ile-senegal-havayollari-arasinda-isbirligi-245059.html (Erişim Tarihi, 04.03.2024)

    TRT Haber (06.09.2017). İçişleri Bakanı Soylu Senegal'de, https://www.trthaber.com/haber/gundem/icisleri-bakani-soylu-senegalde-332160.html (Erişim Tarihi, 08.03.2024).

    TRT Haber (21.02.2022). Türkiye-Senegal ilişkileri gelişiyor, https://www.trthaber.com/haber/dunya/turkiye-senegal-iliskileri-gelisiyor-656722.html (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    Yerli Düşünce (12.09.2023). Yunus Emre Enstitüsü, Senegal’de Kimsesiz ve Engelli Çocuklara Umut Oluyor, https://www.yerlidusunce.com/yunus-emre-enstitusu-senegalde-kimsesiz-ve-engelli-cocuklara-umut-oluyor/ (Erişim Tarihi, 06.03.2024).

    Yunus Emre Enstitüsü (YEE) (13.02.2024). Senegal’de Türkçe Öğrenen Kişi Sayısı Her Geçen Gün Artıyor, https://www.yee.org.tr/tr/haber/senegalde-turkce-ogrenen-kisi-sayisi-her-gecen-gun-artiyor (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    Yunus Emre Enstitüsü (YEE), (23.01.2023). Senegal’de Yerel Kurumlarla İlişkiler Güçleniyor, https://www.yee.org.tr/tr/haber/senegalde-yerel-kurumlarla-iliskiler-gucleniyor (Erişim Tarihi, 05.02.2024).

    Yeni Akit (08.08.2018). TİKA'nın genç gönüllüleri Senegal ve Burkina Faso'ya gidiyor, https://www.yeniakit.com.tr/haber/tikanin-genc-gonulluleri-senegal-ve-burkina-fasoya-gidiyor-502860.html (Erişim Tarihi, 05.03.2024).

    Yeni Şafak (14.03.2008). Cumhurbaşkanı Gül, Senegal'de, https://www.yenisafak.com/gundem/cumhurbaskani-gul-senegalde-105558 (Erişim Tarihi, 05.04.2024).