Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Düzce İktisat Dergisi 2021, Clt. 2(2) 122-137
BİST-100 Endeksi İle Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama
ss. 122 - 137
Yayın Tarihi: Ağustos 28, 2021 | Görüntüleme Sayısı: 117/562 | İndirilme Sayısı: 158/1.395
Özet
Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisinde hisse senedi fiyatları ve borsa performansını temsil etmek üzere BİST-100 endeksi ile döviz kuru arasındaki ilişkiyi 2009:01 2021:04 arası aylık verilerle incelemektir. BİST-100 endeksi ile döviz kuru arasındaki ilişkiye yönelik olarak ilgili serilere geleneksel birim kök testleri olan ADF ve Phillips-Perron birim kök testleri ve fourier KPSS birim kök testi uygulanmış sonuçlara binaen seriler arasındaki uzun dönemli ilişkilerin varlığı fourier-Shin eşbütünleşme testiyle sınanmıştır. ADF ve Phillips-Perron birim kök testleri sonucuna göre Bist-100 değişkeni düzeyde durağan çıkarken, döviz kuru değişkeni ise fark durağan çıkmıştır. Fourier KPSS birim kök test sonucunda ise değişkenlerin ikisinin de birim kök içerdikleri, birinci farkları alınınca durağanlaştıkları tespit edilmiştir. Uzun dönemde eşbütünleşik çıkan seriler arasında yapılan Fourier Granger nedensellik test sonucu ise iki değişken arasında çift yönlü nedensellik ilişkileri olduğunu göstermiştir. Seriler arasındaki uzun dönemli katsayılar ise DOLS yöntemiyle incelenmiştir. Döviz kuru ile BİST-100 arasında pozitif yönlü ilişki tespit edilmiştir. Döviz kurundaki %1'lik artış borsa endeksini %0.465 oranında artırmaktadır. Değişkenler arasındaki pozitif yönlü ilişki Türkiye ekonomisinde Geleneksel yaklaşımın geçerli olduğunu ortaya koymaktadır.
Anaktar kelimeler: BİST-100, Döviz Kuru, Geleneksel Yaklaşım, Zaman Serisi, Türkiye Ekonomisi
APA 7th edition
SARI, S. (2021). BİST-100 Endeksi İle Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama. Düzce İktisat Dergisi, 2(2), 122-137.
Harvard
SARI, S. (2021). BİST-100 Endeksi İle Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama. Düzce İktisat Dergisi, 2(2), pp. 122-137.
Chicago 16th edition
SARI, Sacit (2021). "BİST-100 Endeksi İle Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama". Düzce İktisat Dergisi 2 (2):122-137.
Aggarwal, R. (1981). Exchange rates and stock prices: A study of the U.S. capital markets under floating exchange rates. Akron Business and Economic Review, 12(3), 7-12.
Ali, H. S., Mukhtar, U., ve Maniam, G. S. (2015). Dynamic links between exchange rates and stock prices in Malaysia: An asymmetric cointegration analysis. Journal of Economics and Political Economy, 2(3), 411-417. doi:10.1453/jepe.v2i3.357
Ameen, M. H. H., Kamışlı, M., ve Temızel, F. (2020). The Impact of Exchange Rate on Stock Market Indices. Business ve Management Studies: An International Journal, 8(2), 2044-2062. doi:10.15295/bmij.v8i2.357
Bahmani-Oskooee, M. ve Sohrabian, A. (1992). Stock prices and the effective exchange rate of the dollar. Applied Economics, 24, 459-464. doi.org/10.1080/00036849200000020
Bahmani-Oskooee, M. ve Saha, S. (2015). On the relation between stock prices and exchange rates: a review article. Journal of Economic Studies, 42(4), 707-732. doi:10.1108/JES-03-2015-0043.
Bahmani-Oskooee, M., ve Saha, S. (2016). Do exchange rate changes have symmetric or asymmetric effects on stock prices?. Global finance journal, 31, 57-72. doi:org/10.1016/j.gfj.2016.06.005
Becker, R., Enders, W., ve Lee, J. (2006). A stationarity test in the presence of an unknown number of smooth breaks. Journal of Time Series Analysis, 27(3), 381-409. doi:10.1111/j.1467-9892.2006.00478.x
Berke, B. (2012). Döviz kuru ve imkb100 endeksi ilişkisi: Yeni bir test. Maliye Dergisi, 163(1), 243-257.
Buberkoku, O. (2013). The relationship between stock prices and exchange rates: Evidence from developed and developing countries. ISE Review, 13(52), 1-16.
Cakan, E., ve Ejara, D. D. (2013). On the relationship between exchange rates and stock prices: Evidence from emerging markets. International Research Journal of Finance and Economics, 111, 115-124.
Caporale, G. M., Hunter, J. ve Ali, F. M. (2014). On the linkages between stock prices and exchange rates: Evidence from the banking crisis of 2007–2010. International Review of Financial Analysis, 33, 87-103. doi:10.1016/j.irfa.2013.12.005
Dornbusch, R., ve Fischer, S. (1980). Exchange rates and the current account. The American Economic Review, 70(5), 960-971.
Ejem, C. A., ve Ogbonna, U. G. (2020). Stock Prices and Exchange Rates Relations: Evidence from Nigerian Stock Exchange. IOSR Journal of Economics and Finance (IOSR-JEF), 11(1),1-13. doi:10.9790/5933-1101040113
Elmas, B., ve Esen, Ö. (2011). Hisse senedi fiyatları ile döviz kuru arasındaki dinamik ilişkinin belirlenmesi; farklı ülke piyasaları için bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 52, 153-170.
Enders, W., ve Lee, J. (2012). The flexible Fourier form and Dickey–Fuller type unit root tests. Economics Letters, 117(1), 196-199. doi:10.1016/j.econlet.2012.04.081
Enders, W., ve Jones, P. (2016). Grain prices, oil prices, and multiple smooth breaks in a VAR. Studies in Nonlinear Dynamics ve Econometrics, 20(4), 399-419. doi:10.1515/snde-2014-010
Enders, W. (2014). Applied Econometric Time Series. 4th Edition. New York: John Wiley.
Eyüboğlu, S., ve Eyüboğlu, K. (2018). Borsa İstanbul sektör endeksleri ile döviz kurları arasındaki ilişkilerin incelenmesi: ARDL modeli. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 8-28. doi:10.25287/ohuiibf.332352
Granger, C. W., ve Newbold, P. (1974). Spurious regressions in econometrics. Journal of econometrics, 2(2), 111-120. doi:10.1016/0304-4076(74)90034-7
Granger, C.W.J., Huang, B.N. ve Yang, C.W. (2000). A bivariate causality between stock prices and exchange rates: Evidence from recent Asian flu. The Quarterly Review of Economics and Finance, 40(3), 337–354. doi:10.1016/S1062-9769(00)00042-9
Hashim, K. K., ve Masih, M. (2015). Stock Market Volatility and Exchange Rates: MGARCH-DCC and Wavelet Approaches. Munich Personal RePEc Archive (MPRA). Malezya.
Ho, L. C., ve Huang, C. H. (2015). The nonlinear relationships between stock indexes and exchange rates. Japan and the World Economy, 33, 20-27. doi:10.1016/j.japwor.2015.02.002
Hunter, J., Burke, S. P., ve Canepa, A. (2017). Multivariate modelling of non-stationary economic time series. UK: Palgrave Macmillan
İlarslan, K. (2018). Kısa ve uzun dönemde döviz kurları ile borsa endeksi arasındaki ilişkinin açıklanmasına yönelik ampirik bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(1), 83-104. doi:10.17065/huniibf.411132
Khan, F., Muneer, S. ve Anuar, M.A. (2013). Relationship between stock prices and economic variables: Sectoral analysis. Actual Problems of Economics, 143(5), 544-553.
Kim, K. H. (2003). Dollar exchange rate and stock price: evidence from multivariate cointegration and error correction model. Review of Financial economics, 12(3), 301-313. doi:10.1016/S1058-3300(03)00026-0
Muhammad, N., Rasheed, A., ve Husain, F. (2002). Stock prices and exchange rates: Are they related? evidence from south asian countries [with comments]. The Pakistan Development Review, 44(1), 535-550.
Nieh, C.C., ve Lee, C.F. (2001). Dynamic relationship between stock prices and exchange rates for G-7 countries. The Quarterly Review of Economics and Finance, 41(4), 477-490. doi:10.1016/S1062-9769(01)00085-0
Okpara, G. C., ve Odionye, J. C. (2012). Analysis of the relationship between exchange rate and stock prices: Evidence from Nigeria. International journal of current research, 4(3), 175-183.
Patterson, K. (2011). Unit root tests in time series volume 1: key concepts and problems. UK: Springer.
Richards, N.D., Simpson, J. ve Evans, J. (2009). The interaction between exchange rates and stock prices: An Australian context. International Journal of Economics and Finance, 1(1), 3-23. doi:10.5539/ijef.v1n1p3
Riyath, M. I. M. (2018). Toda and Yamamoto Causality Test between US $ Exchange Rates and Stock Market Prices in Sri Lanka. South Asian Journal of Social Studies and Economics, 2(3), 1-9. doi:10.9734/sajsse/2018/v2i325852
Stock, J. H. ve Watson, M. W. (2020). Introduction to econometrics (Fourth Edition). UK: Pearson Education.
Sui, L. ve Sun, L. (2016). Spillover effects between exchange rates and stock prices: Evidence from BRICS around the recent global financial crisis. Research in International Business and Finance, 36, 459-471. doi:10.1016/j.ribaf.2015.10.011
Tian, G.G. ve Ma, S. (2010). The relationship between stock returns and the foreign exchange rate: the ARDL approach. Journal of the Asia Pacific Economy, 15(4), 490-508.
Tsai, I.C. (2012). The relationship between stock price index and exchange rate in Asian markets: A quantile regression approach. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 22(3), 609-621. doi:10.1016/j.intfin.2012.04.005
Tsong, C. C., Lee, C. F., Tsai, L. J., ve Hu, T. C. (2016). The Fourier approximation and testing for the null of cointegration. Empirical Economics, 51(3), 1085-1113. doi:10.1007/s00181-015-1028-6
Uğur, A. ve Bingöl, N. (2020). Hisse Senedi Ve Döviz Kuru İlişkisinin Yönü: Türkiye Üzerine Bir Araştırma. Omer Halisdemir Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4). 624-636. doi:10.25287/ohuiibf.605362
Ürkmez, E. ve Bölükbaşı, Ö. F. (2021). The Impact of Exchange Rates on Stock Prıces For Turkey: An Asymmetrıc Non-Lınear Coıntegratıon Analysıs. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 43(1), 42-56. doi:10.14780/muiibd.960267
Zubair, A. (2013). Causal relationship between stock market index and exchange rate: Evidence from Nigeria. CBN journal of Applied Statistics, 4(2), 87-110.
